AFAZİ

Afazi genellikle inme veya travma  sonucu ortaya çıkar. Bu olayların sebep olduğu hasarlar beynin sol lobunda, dil bölümünde meydana gelirse dil ile ilgili beceriler yitirilir.   Travma haricinde beyin tümörü ya da enfeksiyon afaziye sebep olabilir. Bir çok inmeye maruz kalmış ya da tümör nedeniyle beyin fonksiyonları bozulmuş  hasta da, konuşma, konuşulanı anlama, okuma, yazma gibi becerilerin biri ya da bir kaçı aynı anda bozulmuş olabilir.

Farklı Afazi Türlerinin Temel Karakteristikleri

Afazi türü	Tekrarlanma	Adlandırma	İşitsel Algı	Akıcılık
Broca	Orta şiddetli	Orta şiddetli	Hafif zorluk	Akıcı değil, güçlükle, yavaş
Wernicke	Hafif şiddetli	Hafif şiddetli	Kusurlu	Akıcı parafazik
İletim	Zayıf	Zayıf	Nispeten iyi	Akıcı
Karışık Transkortikal	Orta	Zayıf	Zayıf	Akıcı değil
Transkortikal Motor	İyi	Hafif şiddetli	Hafif	Akıcı değil
Transkortikal Duyu	İyi	Orta şiddetli	Zayıf	Akıcı
Küresel	Zayıf	Zayıf	Zayıf	Akıcı değil
Anomik	Hafif	Orta şiddetli	Hafif	Akıcı

Afazili hastalarda konuşma terapisi

Afazide dil terapisi performansın zayıf olduğu dil veya biliş moduna uyaranın bir zorluk hiyerarşisi içinde tanıtılması, beynin uyarılması ve öğrenilenin gerçek yaşama transfer edilmesi şeklinde gerçekleşir.   Terapinin amacı bireyin edinip kaybettiği dili tedavi ve eğitimle tekrar yapılandırmaya ve düzenlemeye çalışmak, dili klinik bir oda içinde değil, yaşam içinde onarmak olmalıdır.

Terapi sonunda iyileşme  uzun zaman alabilir. Bazen bu iyileşme yılları bulabilmektedir. Bu nedenle terapi sürecinde hasta ve hasta yakınlarının sabırlı olması çok önemlidir. Hastanın uyarana gösterdiği tepki davranışı değil, günlük yaşam içindeki spontan ve amaçlı sözel ifade kullanımı olmalıdır. O halde, afazi terapisi sadece dil işlevine sınırlı kalmamalı, afazik hastanın olumlu tutum kazanmasını sağlamalı, moralini arttırmalı, sosyal ilişkilerini sağlamalı, özrüne bir bakış açısı kazandırmalı, iyimserlik, duygusal tutarlılık, ve kabul duygusu geliştirmeli, bireye özgü hazırlanmalı, gelişime ya da başarısızlık sinyallerine göre devamlı elden geçirilmeli, sosyal, dilsel, nörolojik gereksinimlere cevap veren yaratıcı bir süreç olmalıdır. Kısaca, afazi terapisi hastanın kişisel, duygusal, sosyal, ailevi ve mesleki yaşamında felçin getirdiği hasarın etkilerini azaltabilir.

Mehmet UYAR

Odyoloji (işitme) konuşma ve ses bozuklukları uzmanı